اسلام آباد ۔ 2 جون (اے پی پی)سرائیکی عوامی تریمت تحریک دی روح رواں عابدہ بتول اے پی پی نال گالھ مہاڑ اچ آکھے جو لوک اکھیسن،ا چن چیت ساکوں سقوط ملتان تے مظفر خان کیوں یاد آگئے؟ او وی ڈو سو ڈو سال بعد، اے اچانک نئیں تھیا،2 جون 1818 توں2020 تائیں اے دھواں کتھائیں نہ کتھائیں دکھدا پیا ہا۔بھانویں جو سکھا شاہی تلوار دی تڈ تے تاریخ لکھوائی ہئی، پر ہر دور دے گانمن سچار سچی تاریخ وی لکھدے تے سنویندے رہ گین تے دھرتی ما دے سجاک بچڑے گالھ ٹوری رہ گئن۔ رنجیت سنگھ اوندے پیروکاراں تے انگریز سرکار دے ظالمانہ تے منافقانہ پالیسیئں دا پردہ چاک کریندے رہ گئن، حق گھنن سانگے ہک مُٹھ تھیون دا سبق، امنگ تے حوصلہ ڈیندے رہ گئن۔ ایں طرحاں گالھ ٹردی رہ گئی، پھٹ ساوے رہ گئے اتے درد وی نہ مکا۔ ڈھیر سارے شاعراں دا کلام لوک شاعری، ڈھیر سارے سیانیئں دیاں گالھیں لوک کہانیاں، اکھاناں تے گانمن بن گئے۔ خواجہ صاحب نواب آف بہاول پور نواب صادق محمد خان چہارم دی تخت نشینی دے موقع تے انگریز حکمران دی موجودگی وچ کہیں رو رعایت دے بغیر صاف اے آکھیا ہا۔
آپنی نگری آپ وسا توں
پٹ انگریزی تھانے
رنجیت سنگھ ملتاں تے یارھاں حملے کیتے پر ہر دفعہ دھرتی جائے اونکوں پچھوتے دُرکیندے رہ گئے، ول بارھوییں دفعہ اوں ترائے مہینے ملتان دا محاصرہ کیتا ول اندر دے بھیدی تے اندر دے غدار گولیئے، جڈان غدار عبدالصمدبادوزئی آپنے فوجی دستے نال رنجیت سنگھ نال رل گیاتاں ول اوں دھرتی دے بہادر پتر مظفر خان کوں اوندے پتراں اتے بہادر دھی صفیہ بی بی سمیت شہید کرتے ملتان تے قبضہ کر گھدا
اے گالھ جو ہن کیوں اساں سقوط ملتان کوں ہک کالے ڈینہہ دے طور تے منیدوں تاں وجہ اے ھے جو ہن ساڈے بال، ساڈے نینگر تے تریمتیں سجاک تے اُشاک تھی گئن، ہر ڈر، بھئوکنوں باہر نکل آئن ۔ انھاں کوں پتہ لگ گئے جو رنجیت سنگھ ہک بندے دا نئیں، ہک سوچ تے ہک رویئے دا ناںءِ۔ انگریزی قانون ایں سوچ کوں مضبوط کیتے۔ رنجیت سنگھی سوچ نویں نویں طریقے سکھ تے آپنے گرو کنوں ڈو کیا ڈاہ پیر ودھ لٹ پھٹ دے نال نال دھرتی تے قبضہ کر، آبادکار وسا، دھرتی واسیاں دا رزق روزی وی کھسن پئے گئے اتے انگریز دے قبضہ گیری والے الاٹمنٹ دے طریقے انھاں دی مدد کیتی۔ انگریزیں دا بیڑا بڈے، انھاں تاں گول گول تے عبدالصمد بادوزئی، میر جعفر تے میر صادق جہیں وطن تے ضمیر فروشاں کوں علاقئیں دے علاقے الاٹ کر تمندار، زمیندار، خان، ملک، وڈیرہ بنا تے دھرتی واسیئں تے علم، شعور، روزی، صحت، عزت، عزتِ نفس، غرض ہر سکھ تے ترقی دے در دروازے بند کرواڈتے۔ بلکہ انھاں تاں انگریز دی پالیسی بھڑاؤ تے راج کرو وی دل جان قبول کر اوندے اتے عمل کیتا اتے گرفت مضبوط کیتی۔ ایں گالھءِچ تاں کوئی شک کائینی جو ساڈی دھرتی ہر طرح نال امیرءِ۔ جتھاں ہر فصل، ہر موسم، ہر پھل، تے ساری معدنیات تیل، پٹرول، کولا، لونڑ، گیس، خاص کر یورونیئم وافر مقدارءِچ موجودءِ۔ اتے زمین وی دریائی، بارانی، صحرائی، میدانی، پہاڑی، جنگل، جھر، باغات دی صورت ءِچ موجود ھے، ساڈے کول دریا وی ھن۔ ماشاءاللہ افرادی قوت وی ڈھیرءِ اتے ہر ہنر وچ آپنی مثال آپ، زراعت، تعمیرات، ٹیکسٹائل یا انجینئرنگ دی کوئی وی شاخ ہووے، یا میڈیکل یعنی صحت دا شعبہ ہووے، تعلیم،سیاست، صحافت، ادب، فنون لطیفہ، قانون دے میدان ءِچ ہر مشکل، ہر ظلم، ہر رکاوٹ دے باوجود موہری ھن تے وڈی گالھ اے ھے۔ جو ساڈی تریمت ہر میدان ءِچ مرداں دے نال موجودءِ بلکہ وڈے قد تے وقار نال کھڑی ءِ۔ تاں ول کیوں نہ اساں آپنے اتے صدیاں کنوں تھیندے ظلم تے ظالم کوں یاد کروں بلکہ انھیں کوں یاد کرواؤں جو تہاڈے ظلم تے چالاں اساں چنگی طراح جان گئے ہیں تے ہک مُٹھ وی تھی گئی ھیں۔ ساڈی ہر نسل بڈھڑے، ادھ کھڑ، نینگر، بال تے تریمت سجاک ھیں تے ہر بھڑاند سانگے تیار ھیں۔ اساں آپنی سنجان سرائیکی، مابولی سرائیکی تے علاقہ صوبہ سرائیکستان گھن تے آپنا آپ منوا تے رہسوں،
