ٹرانسلیٹ :۔محمد طیب ، نعیم خان
اسلام آباد۔3اگست (اے پی پی):محفوظ زمین کہیں وی ملک تے معاشرے دی زرعی، معاشی و معاشرتی ترقی اچ بنیادی اہمیت رکھیندی اے ۔ پکی معلومات تے وختی مستند ریکارڈ دی دستیابی نہ صرف معاشرے دے لوکاں کیتے محفوظ زمین تے جائیداد دے حقوق دے سوکھے حصول دا ذریعہ بلکہ قومی منصوبہ بندی، ترقی اتے انتظامی سرگرمی کوں انجام ݙیوݨ کیتے وی ناگزیر اے، جݙاں جو ایندے توں عدالتاں تے مقدمیں دے ٻوجھ اچ گھٹکی دے نال لوکاں دے مقدمیں تے تھیوݨ آلے خرچے وی گھٹ تھیسن ۔
بدقسمتی نال 22 کروڑ دی آبادی آلے ملک اچ رائج پراݨے تے فرسودہ نظام دی وجہ توں کہیں زمین دی ملکیت دی تفصیل گھنݨ دا طریقہ کار ٻہوں اوکھا اے ، لینڈ انفارمیشن سسٹم زمین دے رجسٹراں دے روایتی نظام تے مبنی اے اتے ایجھا ریکارڈ اوکھا ہووݨ دے نال نال ٻہوں پراݨا تے ایں نظام اچ موجود معلومات وی ناکافی ہن، زمین دے ھک بندے دا ریکارڈ گھنݨ کیتے کئی ݙینھ پٹواری دے دفتر دے چکر کٹݨے پوندن ، ایندی بنیادی وجہ لوکاں اچ قانونی معاملات توں لاعلمی ، کرپشن، اختیارات دا ناجائزاستعمال اتے کجھ بدعنوان سیاسی وسماجی لوکاں دا اثرو رسوخ اے جݙاں جو مسئلے زمین دی ونڈ اچ عدم مساوات، دھوکہ دہی ، تنازعات، رجسٹریشن، فروخت اتے منتقلی دے نظام نال جڑیے عدم تحفظ جیہے مسئلے ہن جیں دی وجہ توں سیکٹر اچ خاطر خواہ ترقی نی تھی سڳی۔
لینڈ ریکارڈ اچ اصلاحات کیتے کمپیوٹرائزیشن ھک بنیادی عنصر اے۔انفارمیشن ٹیکنالوجی کوں استعمال اچ گھن آندے ہوئیں عوام تئیں ریکارڈ گھنݨ دی رسائی سوکھی تھی ویندی اے جیں توں نہ صرف کرپشن اتے جیڑھے مک ویندن بلکہ کارکردگی وی ودھ ویندی اے ۔
انہاں حقائق کوں سامݨے رکھیندے ہوئیں 2013 ء اچ ورلڈ بنک تے حکومت پاکستان دے تعاون نال صوبہ پنجاب دی 145 تحصیلاں اچ لینڈ ریکارڈ کمپیوٹرائزیشن پروجیکٹ شروع کیتا ڳیا تاں جو بعد اچ گزریل حکومتاں بوجوہ ایں اہم شعبہ تے توجہ نہ کیتی ۔پاکستان تحریک انصاف دی موجودہ حکومت ایں منصوبہ کوں اہمیت ݙتی تے پنجاب حکومت وزیر اعلی سردار عثمان بزداردی قیادت اچ پنجاب لینڈ ریکارڈ مینجمنٹ انفارمیشن سسٹم (پی ایل آر ایم آئی ایس)دا آغاز کیتے جیڑھا جو حکومت ولوں ھک انقلابی اقدام اے ایں توں نہ صرف کرپشن بلکہ پٹوار سسٹم دی روایتی خرابیاں دا خاتمہ ممکن تھیسی ۔
اینویں پنجاب حکومت دی ہدایات تے پنجاب لینڈ ریکارڈ اتھارٹی عوام دی سہولت کیتے موبائل ایپ ’’ڈیجیٹل-پی ایل آر اے‘‘ دا وی اجراء کیتے جیں دے ذریعے زمین تے رجسٹری دی معلومات حاصل کرݨ اچ مدد ملدی اے ۔ اے ایپ گوگل پلے اسٹورتے وی دستیاب اے جیں کوں سوکھیں موبائل تے ڈاؤن لوڈ کر تے مخصوص زمین دا ریکارڈ، رجسٹری ڈیٹا، ٹیکس متعلق معلومات اتے فیس شیڈول ݙٹھا ونڄ سڳدے ۔ وزیر اعظم عمران خان وی کئی واری ایں امر دی اہمیت کوں چاتے جو لوکاں دی رہائشی ضرورتاں دے جائزے کیتے زمین دے ریکارڈ کوں ڈیجیٹلائزیشن کرݨ ٻہوں ضروری اے جݙاں جو
اراضی دے ریکارڈ دی دستیاب نال لینڈ مافیا دا خاتمہ اتے رئیل اسٹیٹ سیکٹر کوں ترقی ملسی۔ زمین دے ریکارڈ کوں ڈیجیٹلائزیشن بݨاوݨ دا بنیادی مقصد پراپرٹی مالکان دی ہک تفصیلی فہرست دی دستیابی، عام بندے سانڳے معلومات تئیں سوکھ ، زمینی حقائق کوں سانبھݨ، تنازعیاں دے امکانات کوں گھٹ کرݨ اتے سرمایہ کاری دے بہتر ماحول دی فراہمی ،اعدادوشمار اتے خدمات دی فراہمی کوں ودھ شفاف اتے بے ایمانی توں پاک بݨاوݨ شامل اے۔
پنجاب لینڈ ریکارڈ اتھارٹی دے ڈائریکٹر جنرل معظم اقبال سپرا دے مطابق اتھارٹی کوں ٻیا موثر بݨاوݨ اتے لینڈ ریکارڈ ڈیجیٹائزیشن سانڳے اقدامات کیتے ویندے پئن۔ گزریل ہک سال اچ لینڈ ریکارڈ سنٹرز دی تعداد اچ نشابر ودھکی تھئی اے، ‘246 اسپیشل لینڈ سنٹرز دے علاوہ، سیٹلائٹ سنٹر اتے ٻئے اداریاں دے تعاون نال پنڄ ہزار توں ودھ چھوٹے پیمانے تے بݨائے ڳئے سنٹرز تے لینڈ ریکارڈ سروسز عام لوکاں کوں ݙتی ویندی پئی اے۔
پنجاب لینڈ ریکارڈ اتھارٹی دے ترجمان دے مطابق سال 2018-19اچ 17 ارب روپے قومی خزانے اچ جمع کرائے ڳئے جڈانجو پنج ملین لوکاں پنجاب اچ 152 اراضی سنٹرز توں سہولتاں حاصل کیتن۔ گزریل مالی سال اچ چالھی لکھ توں ودھ درخواست گزاراں کوں ریکارڈ سروسز ݙتی ڳئی جئیں اچ 1.2 ملین توں ودھ لوکاں کوں جائیداد دی منتقلی دی خدمات ݙتی ڳئی اے۔ ترجمان دے مطابق پنجاب لینڈ ریکارڈ اتھارٹی قومی خزانے اچ 12 ارب روپے جمع کرائن۔ اینویں ای سنٹر توںکل آمدݨ 22 ارب روپے توں ودھ ریکارڈ کیتی ڳئی اے۔ اے گزریل سال دے مقابلے اچ 37 فیصد ودھ اے۔ انہاں آکھیا جو پنجاب لینڈ ریکارڈ اتھارٹی ’’لینڈ ٹرانسفر اینڈ مینجمنٹ‘‘ دے تحت سرکاری خزانے اچ 7456 ملین روپے جمع کرائن۔ ریونیو اچ ودھارا لینڈ ریکارڈ سسٹم اچ ٹیکنالوجی دے استعمال نال ممکن تھیے۔
ترجمان دے مطابق خودکار نظام کوں بین الاقوامی معیار دے مطابق گھن آوݨ سانڳے جدید اقدامات وی کیتے ویندے پئن۔ ٻاہرلے ملک رہوݨ آلے پاکستانیاں دی سہولت سانڳے لینڈ ریکارڈ سروسز جلد ی امریکہ، برطانیہ، متحدہ عرب امارات اتے سعودی عرب اچ پاکستانی سفارت خانے اچ شروع کیتی ویسن۔ ہݨ تئیں 65 ہزار لوکاں کوں آن لائن فرڈ سسٹم توں سہولت ݙتی ڳئی اے جڈانجو کریڈٹ کارڈ، ڈیبٹ کارڈ، جاز کیش اتے ایزی پیسے دے ذریعے آن لائن ادائیگی دا نظام وی متعارف کرایا ڳئے۔ ایں مالی سال 2021 اچ زمین دی منتقلی بارے مجموعی طور تے 7.45 ارب روپے خزانے اچ جمع کرائے ڳئن۔ انہاںد ے علاوہ سرکاری املاک دے تحفظ سانڳے سارے ممکنہ اقدامات کیتے ویندے پئن۔ پنجاب لینڈ ریونیو اتھارٹی دے سارے اقدامات دا مقصد ای گورننس دے فروغ‘لینڈریکارڈ ڈیجیٹائزیشن اتے اتھارٹی دی کارکردگی اچ بہتری دے ذریعے لوکاں کوں سوکھی خدمات ݙیوݨ اے۔
اتھاں اے ڳالھ قابل ذکر اے جو لینڈ ڈیجٹیلائزیشن بارے وزیراعظم عمران خان حال اچ ای سروے آف پاکستان کوں لینڈ ڈیجٹیلائزیشن پوری کرݨ دا ٹاسک وی ݙتا ہئی جئیں دے تحت پہلے مرحلے اچ کراچی، لاہور سٹی اتے اسلام آباد لینڈ دی ڈیجٹیلائزیشن دا کم جاری اے۔ ذرائع دے مطابق لینڈ ڈیجیٹلائزیشن دے کم کوں پورا کرݨ سانڳے محکمہ مال دے ریکارڈ، سیٹلائیٹ امیجری اتے فیلڈ سروے دی مدد ڳھدی ویندی پئی اے۔ امید اے جو ایں منصوبے تے پیش رفت اراضی بارے ریکاڑڈ ڈیجیٹلائزیشن دا عمل جلدی پورا تھی ویسی اتے متعلقہ مسئلے دے حل اچ ٻہوں مدد ملسی ۔
