اسلام آباد ۔ 3 جولائی (اے پی پی، سرائیکی نیوز سروس) مصور اَتے مفکر سرائیکستان، سئیں ریاض الحسن ہاشمی ایڈووکیٹ دی برسی ترائے جولائی کوں منائی ڳئی، انہاں دا وصال 3 جولائی 1988 کوں تھیا، اَتے آپ بہاولپور اچ دفن ہن۔ او پاکستان بݨݨ توں بعد سرائیکی حقوق اَتے شناخت کیتے عملی مزاحمتی تحریک دے بانی ہن۔سرائیکی وسیب دے معاشرتی ارتقاء دا ہک درخشاں حوالہ ہن، اَتے سئیں ریاض ہاشمی ایڈووکیٹ سرائیکی وسیب دی او عظیم ہستی ہن جِناں دھرتی دی شناخت کیتے آئینی تے عدالتی کوششاں کیتی۔ بحیثیت قانون دان سئیں ریاض ہاشمی جتھاں آل انڈیا ایکٹ 1935، پاکستانی آئینی ارتقائی مرحلیاں اَتے انٹرنیشنل قانون دے ریفرنسز دے ذریعے سرائیکی وسیب دی ریاست بہاولپور دا مقدمہ بہترین انداز وچ تیار کیتا اَتے اونکوں ہائی کورٹ و سپریم کورٹ تئیں وی ڳھن ڳئے، اتھاں انہاں والئی ریاست ولوں ایں دے انضمام کوں وی سپریم کورٹ اچ چیلنج کیتا۔ 1972 وچ سئیں ریاض ہاشمی ایڈووکیٹ “مقدمہ سرائیکستان” ناں دی کتاب تصنیف کیتی جئیں اچ ون یونٹ اَتے صوبائی خودمختاری کیتے تھیوݨ آلی جدوجہد دی او ساری تفصیلات محفوظ کیتی جیہڑیاں اساکوں قانونی تے فکری قحط دے زمانیاں اچ کجھ سرائیکی دھرتی زادے دی ون یونٹ مزاحمت محاذ دے تحت جمہوریت اَتے انسانی حقوق کیتے کوششاں توں روشناس کریندن۔ جنہاں پاروں 17 ستمبر 1957 اچ مغربی پاکستان (ون یونٹ) دی قانون ساز اسمبلی اچ 4 دے مقابلے 170 ووٹاں نال اے قرارداد پاس کیتی ڳئی، “مغربی پاکستان دی بطور وفاق تشکیل نو کیتی ونجے جو چار یا چار توں ودھ خودمختار صوبیاں تے مشتمل ہووے.” “چار توں ودھ” دا لفظ خاص طور تے سرائیکی وسیب (ریاست بہاولپور) کیتے استعمال کیتا ڳیا ہا۔
ڈاکٹر سعدیہ کمال
