اسلام آباد۔ 3 جولائی (اے پی پی) وفاقی وزیر برائے منصوبہ بندی، ترقی اتے خصوصی اقدامات پروفیسر احسن اقبال دی صدارت اچ آبادی دے انتظام بارے اعلیٰ سطحی اجلاس تھیاجئیں اچ انہاں آبادی دے مسئلے کوں “قومی ایمرجنسی” قرار ݙیندیں ہوئیں فوری اتے مربوط قومی حکمت عملی اپناوݨ تے زور ݙتا۔ وزیر منصوبہ بندی آکھیا جو آبادی دی منصوبہ بندی ہک فرد دی زندگی دے ہر پہلو تے اثر انداز تھیندی اے، صحت، تعلیم، روزگار، ہر چیز دا تعلق خاندان دے حجم نال اے۔ انہاں ݙسیا جو پاکستان دنیا دا پنجواں سبھ توں ودھ آبادی آلا ملک بݨ ڳئے، جتھ 80 فیصد آبادی 40 سال توں گھٹ عمر دی اَتے 66 فیصد 30 سال توں گھٹ عمر دی اے۔ انہاں اعداد و شمار کوں “تشویشناک” قرار ݙیندیں ہوئیں وفاق اتے صوبیاں وچال نیڑے دے تعاون دی لوڑھ تے زور ݙتا۔اجلاس اچ وفاقی وزیر برائے قومی صحت مصطفی کمال، وفاقی وزیر مذہبی امور سردار محمد یوسف، وفاقی وزیر اطلاعات تے نشریات عطا اللہ تارڑ، سینیٹر روبینہ خالد، سینیٹر شیری رحمان (آن لائن)، بی آئی ایس پی دی چیئرپرسن، اقوام متحدہ، ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن، پاپولیشن کونسل، اتے ٻئے عالمی اداریاں دے نمائندیاں شرکت کیتی۔ وزارت منصوبہ بندی دی ممبر سوشل سیکٹر ڈاکٹر صائمہ بشیر بریفنگ ݙیندیں ہوئیں ݙسیا جو پاکستان دی 40 فیصد آبادی کڈاہیں سکول نئیں ݙِٹھا، جݙاں جو صرف 25 فیصد تریمتیں لیبر فورس دا حصہ ہن۔ ڈاکٹر سبینہ درانی آبادی دے انتظام کیتے ترائے سطحی گورننس ماڈل تجویز کیتا، جئیں اچ قومی رہنمائی دے نال نال مقامی احتساب وی شامل اے۔ احسن اقبال آکھیا جو اڄوکی 2.55 فیصد سالانہ شرح نمو دے تحت پاکستان دی آبادی 2050 تئیں 38 کروڑ 60 لکھ توں ودھ ونڄ سڳدی اے۔ انہاں واضح کیتا جو اگرچہ اٹھارویں آئینی ترمیم دے بعد آبادی دا موضوع صوبائی معاملہ اے، تاں وی اوں دے اثرات قومی سطح تے محسوس کیتے ویندن۔ انہاں آکھیا جو قومی حکمت عملی دے بغیر، کھنڈی پکھری کوششاں کڈاہیں مؤثر نتائج نئیں ݙے سڳدیاں۔وزیر منصوبہ بندی اڄوکے این ایف سی (NFC) ایوارڈ فارمولے کوں وی تنقید دا نشانہ بݨیندیں ہوئیں آکھیا جو 82 فیصد مالی وسائل آبادی دی بنیاد تے ونݙائے ویندن، جئیں نال صوبیاں کوں آبادی گھٹ کرݨ کیتے کوئی مالی ترغیب نئیں ملدی۔ انہاں آکھیا جو ایں فارمولے تے نظر ثانی کیتے بغیر صوبائی سنجیدگی ممکن نئیں۔ انہاں پاکستان بیورو آف سٹیٹسٹکس کوں ہدایت کیتی جو آبادی دا صوبہ وار تفصیلی ڈیٹا ݙتا ونجے تانجو اصل مسئلیاں دی نشان دہی کیتی ونج سڳے۔ انہاں ݙسیا جو ڈیجیٹل مردم شماری 2023 دے مطابق ملک دی آبادی 24 کروڑ 14 لکھ 90 ہزار تھی ڳئی اے، جو 2017 دے مقابلے وچ 3 کروڑ 38 لکھ دا وادھا اے۔
